Szlak piastowski
Szlak piastowski jest jedną z najstarszych i najbardziej znanych tego typu tras turystycznych w Polsce. Nazwa nawiązuje do rodu Piastów z którymi związana jest wiekszość zabytków. Szlak swym zasięgiem obejmuje wojewódzwto Wielkopolskie oraz Kujawsko-Pomorskie. Na trasie tej znajdują się stanowiska archeologiczne, zabytki architektury oraz obiekty związane głównie z rozwojem ziem Polskich i początkami państwa Polskiego m.in Rezerwat Archeologiczny z muzeum w Biskupinie, Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, Muzeum Archeologiczne i Zamek Królewski w Poznaniu. Ponadto klasztory benedyktynów, norbertanek i kanoników regularnych, które pełniły bardzo ważną rolę cywilizacyjną w czasach kształtowania się państwowości polskiej oraz kościoły parafialne m.in w Inowrocławiu. Wyróżnić można dwie trasy zwiedzania: ze wschodu na zachód (tj. od Lubinia do Włocławka) oraz od północy na południe (od Łekna do Kalisza), z punktem przecięcia w Gnieźnie. Wśród zabytków znajdujących się na pierwszej trasie między Poznaniem, a Włocławkiem wyróżnić można m.in.:
– Poznań – Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu na Ostrowie Tumskim. Jest to najstarsza polska katedra, siedziba pierwszego misyjnego biskupa Polski Jordana (już od 968). Znajdują się tu pochówki pierwszych władców Polski m.in Mieszko I, B. Chrobry, K. Odnowiciel, prawdopodobnie chrzest przyjął w tym miejscu Mieszko I. Obecna gotycka katedra powstała w XIV – XV w.
– Ostrów Lednicki – wyspa na jeziorze Lednica, gdzie zachowały się obiekty wzniesione już w czasach panowania Mieszka I – pozostałości grodu oraz relikty najstarszego w Polsce zespołu preromańskiej architektury pałacowo-sakralnej i kościoła cmentarnego z grobami w nawie i aneksach. Znajduje śię tu również Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.
– Gniezno – pierwsza stolica Polski. W Katedrze Gnieźnieńskiej znajdują się Drzwi Gnieźnieńskie przedstawiające życiorys św. Wojciecha. Natomiast na Wzgórzu Lecha (wzniesienie będące najstarszą częścią Gniezna) znajduje się Kolegiata – zespół średniowiecznych budynków wraz z Kościołem św. Jerzego oraz budynkiem Muzeum Archidiecezjalnego.
– Biskupin – osada kultury łuzyckiej. Znajduje sie tu Rezerwat Archeologiczny z Muzeum i ośrodkiem archeologii eksperymentalnej.
– Trzemeszno (bazylika NMP) – już w XII wieku, za panowania B. Chrobergo powstała trójnawowa bazylika wzniesiona dla Kanoników Regularnych Laterańskich z Flandrii. Obecnapóźnobarokowa świątynia pw. Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła jest wynikiem przebudowy z lat drugiej połowy XVIII w.
– Mogilno (kościół Św. Jana Apostoła i Ewangelisty z kompleksem poklasztornym) – miasto było jedną z najważniejszych osad we wczesnośredniowiecznej Polsce. W XI w. powstał tu klasztor benedyktynów, którzy zostali sprowadzeni z Tyńca przez Bolesława Szczodrego.
– Strzelno (kościoły św. Prokopa i Św. Trójcy). Znajduje się tutaj największa romańska świątynia w Polsce zbudowana na planie koła – Rotunda św. Prokopa oraz trójnawowa bazylika z transeptem i zamkniętym apsydą prezbiterium datowana na XII/XIII w. Do unikatowych zabytków romańskich w całej europie należą kolumny pokryte płaskorzeźbą figuralną (Kolumna Cnót i Kolumna Przywar).
– Inowrocław – kościół Imienia NMP tzw. Ruina z XII/XIII w. – jeden z najstarszych kościołów na Kujawach. Na na zewnętrznej ścianie północnej zachowały się płaskorzeźby przedstawiające groteskowe maski ludzkie i diabelskie.
– Kruszwica (kolegiata Św. Piotra i Pawła, tzw. Mysia Wieża). Miasto związane z legendami o Popielu, którego zjadły myszy, czy Piaście Kołodzieju – protoplaście dynastii Piastów. Znajdują się tu ruiny późnogotyckiego zamku z Mysią Wieżą oraz jeden z najlepiej zachowanych zabytków architektury romańskiej w Polsce – kolegiata Św. Piotra i Pawła.
– Płowce – pomnik bitwy polsko – krzyżackiej z 27.09.1331 r.
– Włocławek – Bazylika katedralna Wniebowzięcia NMP, której budowę rozpoczęta w 1340 r.
"ARIKO" PRACOWNIA ARCHEOLOGICZNO-KONSERWATORSKA 