Zabytki Torunia

Panorama Torunia z widocznymi m.in. kościołami: św. Ducha, św. św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty, św. Katarzyny, św. Jakuba, Ratuszem Staromiejskim.

Zespół Staromiejski Torunia jest jednym z najcenniejszych zespołów zabytkowych w Polsce. Do rejestru zabytków wpisanych jest ok. 1100 zabytków nieruchomych zlokalizowanych na Starymi i Nowym Mieście w Toruniu oraz terenu dawnego zamku krzyżackiego m.in:
– kościół par., ob. katedra p.w. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty, ul. Żeglarska, 2 poł. XIII, XIV-XV

Katedra św. Janów

– kościół par. p.w. św. Jakuba, Rynek Nowomiejski, pocz. XIV
– kościół par. p.w. Chrystusa Króla, ul. Kościuszki 28/30, 1929-30,
– kościół klasztorny franciszkanów, ob. par. p.w. Wniebowzięcia NMP, ul. Panny Marii 2, 2 poł. XIII, XIV, k. XVIII
– plebania kościoła Wniebowzięcia NMP (fasada), ul. Panny Marii 2, 2 poł. XIV,
– zespół klasztorny reformatów na Podgórzu, ul. Poznańska

• kościół, ob. par. p.w. śś. Apostołów Piotra i Pawła, 1644, XVIII
• klasztor, ob. plebania, poł. XVII, XVIII

– cmentarz św. Jerzego, ul. Gałczyńskiego 41, XVIII, 1884,
– zespół zamku krzyżackiego, ul. Przedzamcze, XIII-XIX,

• ruiny zamku wysokiego, ul. Przedzamcze, ok. 1255-1263, 1264-1320:,
• gdanisko „Dansker” (wieża ustępowa z gankiem), ul. Przedzamcze, k. XIII,
• mury przedzamcza, ul. Przedzamcze, poł. XIII-XIV, XVIII, XIX,.
• młyn, ul. Przedzamcze 6a, poł. XIII, ok. 1863, 1907,

– mury miejskie:

Krzywa Wieża

• krzywa wieża, ul. Pod Krzywą Wieżą 1,
• baszta „Żuraw”, Bulwar Filadelfijski 6 (d. ul. Nadbrzeżna), k. XIII, XVI, XVII, 1823,
• baszta „Monstrancja”, ul. Podmurna 18 (d. 16),
• baszta, ul. Podmurna 26 (d. 24), 4 ćw. XIII, XV,
• wieża obronna, ul. Podmurna 30 (d. 28), 2 poł. XIII, 1880,
• wieża obronna, ob. dom mieszkalny, ul. Podmurna 60, k. XIII, 1911, 1987,
• baszta „Koci Łeb” z murem, ob. dom mieszkalny, ul. Podmurna 74, XVI, 1703,
• Brama Klasztorna, ul. Świętego Ducha 2a, 1 poł. XIV,
• Brama Mostowa, Bulwar Filadelfijski,
• Brama Żeglarska, Bulwar Filadelfijski, 1 poł. XIV, XIX,

– Twierdza Toruń – forty z XIX wieku itp.
– ratusz staromiejski, Rynek Staromiejski 1, XIII, 1391-1399, 1861,

Ratusz Staromiejski

– największy w Polsce zespół gotyckich kamienic mieszczańskich  mieszczacych się przy ul. Kopernika, Łaziennej, Mostowa, Panny Marii, Piekary, Podmurna, Mostowa, Rynek Staromiejski etc. m.in.:

• „Dom Kopernika”, ul. Kopernika 17, koniec XV w.,
• kamienica przy Kopernika 15, późnogotycka z ok. poł. XIV w., fasady rekonstruowane w latach 60.,
  
• piwnice i elewacja frontowa kamienicy, ul. Franciszkańska 10, XV, 1885,
• Rynek Staromiejski 9, koniec XIII
• Rynek Staromiejski 17, połowa XIII w. (przebudowana w XIV, XVI, XVII i XVIII w. ; zachowało się tu wiele elementów dawnej kamienicy gotyckiej)
• Rynek Staromiejski 20, z około 1489 r.
• Rynek Staromiejski / ul. Panny Marii 2, XIV
• kamienica, tzw. Łuk Cezara, ul. Piekary 37, XV, XVII, XVIII, 1915,
• Piekary 9, około 1400 r.
• Rabiańska 8, XV w. , 1866 r. – obecnie Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN
• kamienica „Pod Gwiazdą”, Rynek Staromiejski 35 (d. 33), 2 poł. XIII, poł. XVI, 1697, 1967-1969
• Żeglarska 5, XIII/XIV w.

ponadto:
– szpital, ob. dom mieszkalny, ul. Przedzamcze 6c (d.8a), 2 poł. XIV, XVII, XIX,
– gospoda „Pod Modrym Fartuchem”, Rynek Nowomiejski 8, XVIII,
– spichrze przu ul. Piekary 4 (gotycki) i 6 (barokowy) podobnie jak większość spichrzy przy ul.  Rabiańskiej, Podmurnej, zachowane spichrze znaleźc możemy na ul. Łaziennej, Mostowej, Ciasnej, Franciszkańskiej oraz na nowym mieście na ul. Browarnej i Wielkich Garbarach.

Nie sposób wymienić wszystkie warte uwagi i zobaczenia zabytki, dlatego zapraszam do odwiedzenia strony Toruńskiego Serwisu Turystycznego. Dokładną listę zabytków wpisanych do rejestru zabytków z obszaru Zespołu Staromiejskiego w Toruniu znaleźć można na stronie NID.

Źródło http://www.nid.pl/idm,580,zabytki-nieruchome.html
Fotografie M. Słomczewska

• 4 stycznia 2013
• archeologia
• 1 Comment